Trước tình hình bạo loạn gia tăng giữa Sudan và Nam Sudan, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon đã
kêu gọi hai nước này kiềm chế.
Theo AFP, AP, Tân Hoa xã, ngày 19/4, phát biểu trước báo giới tại New York khi
Liên đoàn Arập thông báo sẽ nhóm họp phiên khẩn cấp để bàn về tình hình
bạo loạn
đang gia tăng giữa Sudan và Nam Sudan, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon đã
kêu gọi hai nước này kiềm chế và quay trở lại bàn thương lượng.
Ông Ban đã hối thúc Nam Sudan rút quân ngay khỏi khu vực Heglig giàu dầu mỏ và
gọi sự chiếm đóng của Nam Sudan không chỉ là xâm phạm chủ quyền của Sudan mà rõ
ràng còn là hành động bất hợp pháp.
Ông cũng yêu cầu Chính phủ Sudan ngừng nã pháo và ném bom lãnh thổ Nam Sudan,
đồng thời rút quân khỏi các vùng lãnh thổ tranh chấp trong đó có Abyei.
Ông Ban nói: "Cả hai nước phải ngừng ủng hộ các lực lượng ủy thác chống lại lẫn
nhau."
Theo ông, lúc này không phải thời điểm để hai bên gây chiến mà là phải chú tâm
vào công việc lãnh đạo, gặp gỡ và thương lượng.
Cùng ngày, đặc phái viên Mỹ về vấn đề Sudan và Nam Sudan Princeton Lyman nói
rằng cả hai nước này đều muốn tìm cách tránh một "cuộc chiến tranh tổng lực" khi
bạo lực leo thang trong bối cảnh Tổng thống Sudan Omar al-Bashir tuyên bố sẽ
đánh trả Nam Sudan.
Sau cuộc họp với lãnh đạo hai nước Trung Phi này, ông Lyman cho biết cả hai nước
đều muốn tìm một lối thoát và ông cũng hối thúc Nam Sudan rút quân khỏi Heglig.
Ông Lyman thừa nhận rằng hiện hai nước đang sa lầy trong cuộc khủng hoảng vô
cùng nghiêm trọng.
Theo các nguồn tin địa phương, ngày 19/4, quân đội Sudan đã tiến vào khu vực
Heglig, bị quân Sudan chiếm giữ từ ngày 10/4 đồng thời tiến hành một cuộc truy
quét trên diện rộng và gần như đã giải phóng hoàn toàn khu vực này.
Các nhân chứng cho biết quân đội Sudan đã tiến sâu vào Heglig và truy đuổi các
lực lượng Nam Sudan khỏi khu vực này sau khi gây nhiều thương vong cho đối
phương.
Quân đội cũng đã thu giữ một lượng lớn trang thiết bị quân sự và bắt hàng trăm
tù binh của các lực lượng Nam Sudan.
Trong khi đó, ngày 19/4, Bộ trưởng Thông tin nước Cộng hòa Nam Sudan Barnaba
Marial Benjamin tuyên bố với báo giới rằng Nam Sudan hiện không có chiến tranh
với Sudan cho dù Tổng thống Sudan Omar al-Bashir mới đây cho biết "sẽ sử dụng vũ
lực để lật đổ Chính phủ Nam Sudan."
Ông Benjamin nhấn mạnh rằng Nam Sudan hoàn toàn không ở trong tình trạng chiến
tranh và không quan tâm tới chiến tranh với Sudan, mà chỉ quan tâm tới các mối
quan hệ hòa bình với nước này, cũng như sự tồn tại bền vững của cả hai nước. Ông
khẳng định Nam Sudan luôn coi Sudan là một quốc gia láng giềng hữu nghị, chứ
không phải là kẻ thù.
Ông cho rằng việc Quốc hội Sudan trước đó ra nghị quyết tuyên bố Cộng hòa Nam
Sudan là kẻ thù, là "một điều đáng tiếc" và chẳng khác gì là một tuyên bố chiến
tranh. Ông cho biết Nam Sudan cam kết tìm giải pháp hòa bình cho tất cả vấn đề
còn tồn đọng với Sudan, trong đó có cả các khu vực đang tranh chấp.
Trước đó, ngày 18/4, Tổng thống Sudan Ôma An Bashir tuyên bố sẽ lật đổ Chính phủ
Nam Sudan, trong bối cảnh đối đầu quân sự giữa hai bên đang leo thang nghiêm
trọng ở khu vực biên giới. Sau khi Tổng thống Bashir đưa ra tuyên bố trên, Nam
Sudan lên tiếng kêu gọi Sudan ngồi vào bàn đàm phán để chấm dứt xung đột.
Bộ trưởng Thông tin Nam Sudan Benjamin cũng đã khẳng định Juba hoàn toàn không
có kế hoạch thay đổi chế độ tại Sudan hay xâm chiếm Khartoum, đồng thời cáo buộc
Sudan đã sử dụng khu vực Heglig làm căn cứ phát động các cuộc tấn công nhằm vào
các vị trí bên trong lãnh thổ Nam Sudan.
Ông Benjamin cũng nhấn mạnh chỉ có thể giải quyết bất đồng giữa hai nước một
cách hòa bình thông qua vai trò trung gian của Liên minh châu Phi (AU)./.