Người Việt ở nước ngoài

Ngày 7/7 tới, Libya sẽ tổ chức cuộc tổng tuyển cử đầu tiên trong hơn nửa thế kỷ qua. Tuy nhiên, nỗi lo sợ bạo lực đang phủ bóng lên sự kiện đánh dấu sự khởi đầu của một quốc hội mới sau cái chết của ông Moammer Gadhafi.

Có 3.700 ứng cử viên, trong đó có hơn 600 ứng cử viên nữ, sẽ tham gia cuộc đua tới, trong đó đa số ra tranh cử với các chương trình mang nặng tính Hồi giáo.

Cử tri sẽ bầu ra Quốc hội lâm thời - cơ quan sẽ có nhiệm vụ chọn ra một nội các thay thế chính phủ lâm thời tự xưng hiện nay và bầu một thủ tướng mới.

200 ghế trong Quốc hội mới sẽ được phân chia theo một hệ thống phức tạp, các ứng cử viên được ghi danh theo danh sách đảng và được chọn theo tỷ lệ đại diện, trong khi các ứng cử viên độc lập được chọn theo đa số quá bán.

Các quy định bình đẳng trong Quốc hội mới cho phép nhiều ứng cử viên nữ tham gia.

Quốc hội mới có nhiệm vụ bổ nhiệm một ủy ban phụ trách soạn thảo hiến pháp mới, trong đó thành lập một hệ thống nghị viện.

Tuy nhiên, chính phủ chuyển tiếp hiện nay cũng mở ra khả năng ủy ban soạn thảo hiến pháp có thể do dân trực tiếp bầu ra, động thái được cho là nhằm làm dịu những người chủ trương áp dụng chế độ liên bang ở Libya và đang kêu gọi tẩy chay cuộc bỏ phiếu vào ngày mai.

Theo kế hoạch, sau khi hiến pháp mới được soạn thảo, văn bản này sẽ được đưa ra trưng cầu dân ý và một cuộc bầu cử quốc hội đầy đủ sẽ được tổ chức trong vòng sáu tháng.

Trước Libya, các cuộc bầu cử ở Tuynidi và Ai Cập - hai nước cũng vừa trải qua làn sóng biểu tình chống chính phủ - đã đưa các đảng Hồi giáo lên nắm quyền.

Các chuyên gia phân tích cho biết khó dự đoán thành phần của quốc hội mới ở Libya, tuy nhiên các đảng phái và ứng cử viên đều gắn bó với các giá trị của đạo Hồi và có rất ít ứng cử viên thế tục.

Đảng Công lý và Xây dựng (JC) của Anh em Hồi giáo ở Libya được đánh giá là có các ứng cử viên sáng giá.

Trong một cuốn băng ghi hình gửi tới nhân dân Libya trước thềm cuộc bỏ phiếu, Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon nhấn mạnh việc tham gia bầu một quốc hội mới là quyền chính đáng mà người dân Libya chưa được hưởng trong hơn 4 thập kỷ qua.

Ông cho biết Liên hợp quốc sẽ sát cánh với Libya trong quá trình xây dựng một nhà nước dân chủ và tự do. Ông hoan nghênh việc tổ chức cuộc tổng tuyển cử ngày 7/7 tới là một "hòn đá tảng trong hành trình dài hướng tới dân chủ của Libya", đồng thời bày tỏ hy vọng được thấy "mọi người dân tham gia xây dựng một đất nước Libya mới".

Liên quan đến vấn đề an ninh cho cuộc bầu cử, các quan sát viên quốc tế cũng như người dân Libya bày tỏ lo ngại khi mà đến nay có không ít người đã dọa tẩy chay hoặc tấn công cuộc bỏ phiếu này.

Người phát ngôn chính phủ lâm thời, ông Nasser al-Manaa đã kêu gọi "toàn thể nhân dân Libya tham gia bầu cử, bảo vệ và tự hào về bước tiến hướng tới ổn định và phát triển đất nước này". Các cơ quan an ninh Libya cũng đã cảnh báo về nguy cơ an ninh.

Theo kế hoạch, quân đội chịu trách nhiệm vận chuyển các hòm phiếu, đồng thời tiến hành các biện pháp kiểm tra đặc biệt trong ngày bỏ phiếu nhằm bảo vệ vùng bờ biển và bầu trời của Libya.

Thứ trưởng Nội vụ Omar al-Khadrawi, người phụ trách Ủy ban an ninh bầu cử, cho biết các lực lượng an ninh đang được cảnh giác cao độ, đặc biệt tại thủ đô Tripoli.

Trong những ngày trước khi diễn ra cuộc bầu cử, giao tranh đã xảy ra giữa các cộng đồng làm hơn 100 người thiệt mạng. Ngày 5/7, tức là chỉ hai ngày trước cuộc bỏ phiếu, đã xảy ra một vụ hỏa hoạn tại một nhà kho chứa các tài liệu và trang thiết bị liên quan đến bầu cử ở thành phố Ajdabiya, miền Tây.

Tại Tripoli, Hội đồng Dân tộc chuyển tiếp (NTC) ra thông cáo lên án vụ tấn công, đồng thời cảnh báo sự việc này có thể làm trì hoãn cuộc bỏ phiếu tại Ajdabiya.

Thành phố này có 4 ghế đại diện tại Quốc hội Libya trong cuộc bầu cử sắp tới. Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban bầu cử tại Benghazi, ông Jamal Bugrin nhấn mạnh: "Nếu không có một giải pháp thay thế các tài liệu và trang thiết bị đã bị hư hỏng hoặc thiêu rụi, thì cuộc bỏ phiếu tại tỉnh này sẽ bị hoãn lại".

Hiện chưa có ai đứng ra nhận trách nhiệm./.