Người Việt ở nước ngoài

Đánh giá về cuộc hòa đàm sắp tới giữa các cường quốc phương Tây và Iran về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của nước Cộng hòa Hồi giáo, ngày 1/4, giới chuyên gia quốc tế nhận định khó có thể đạt được một bước đột phá.

Đa phần các ý kiến cho rằng cuộc tổng tuyển của tại Iran và cuộc xung đột đẫm máu kéo dài tại Syria sẽ phủ bóng đen lên tiến trình này.

[Iran và P5+1 bắt đầu cuộc đàm phán cấp chuyên viên]

Theo kế hoạch, trong hai ngày 6-7/4 tới, các nhà đàm phán của nhóm P5+1 (gồm năm nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Đức) và Iran sẽ tiến hành vòng đàm phán cấp cao tại thủ đô Almaty của Kazakhstan.

Phát biểu tại thủ đô Washington, cựu quan chức ngoại giao hàng đầu của Liên minh châu Âu (EU), ông Javier Solana cho rằng bị chi phối bởi các vấn đề trong nước, cụ thể là cuộc tổng tuyển cử, giới chức Iran sẽ không đặt nhiều mục tiêu cho vòng đàm phán hạt nhân lần này.

Ngoài ra, cuộc khủng hoảng tại Syria cũng ảnh hưởng không nhỏ tới tiến trình do Iran lâu nay vẫn duy trì quan hệ quân sự chặt chẽ với chính quyền của Tổng thống Syria Basha Al Assad. Ông Solana nhấn mạnh đàm phán hạt nhân Iran sẽ không thể tiến triển nếu cuộc khủng hoảng tại Syria vẫn bế tắc.

Tán đồng quan điểm này, ông Gary Samore, cựu điều phối viên về kiểm soát vũ khí và vũ khí hủy diệt hàng loạt của Nhà Trắng, nêu rõ sẽ là không thực tế nếu hy vọng về một bước tiến trong cuộc hòa đàm sắp tới giữa P5+1 và Iran. Hiện vẫn tồn tại những khác biệt cơ bản giữa các bên liên quan về mục tiêu đàm phán.

Trong quan hệ với Syria, cựu quan chức này cho rằng chính quyền Damacus sụp đổ sẽ khiến Iran cảm thấy bị cô lập trong khu vực và điều này có thể gây sức ép không nhỏ lên Tehran trong đàm phán hạt nhân.

Các cuộc hòa đàm cuối tuần này diễn ra theo thảo thuận đạt được tại vòng đàm phán hồi tháng Hai tại Kazakhstan. Tại vòng đàm phán này, Nhóm P5+1 còn đề nghị Iran ngừng làm giàu uranium trên 20% và dỡ bỏ các thiết bị hiện đại làm giàu uranium tại cơ sở hạt nhân Natanz để đổi lấy những nhượng bộ về cấm vận của Liên hợp quốc và phương Tây.

Tuy nhiên, Trưởng đoàn đàm phán hạt nhân của Iran, Thư ký Hội đồng An ninh tối cao Iran, ông Saeed Jalili đã một lần nữa bảo lưu quyền của Tehran phát triển chương trình hạt nhân vì mục đích hòa bình./.