Người Việt ở nước ngoài

- Tên nước: Liên bang Mexico (United Mexican States)
 
- Ngày quốc khánh:16/9/1810
 
- Thủ đô: Mexico City
 
- Vị trí địa lý: Nằm ở phía Nam lục địa Bắc Mỹ, phía Bắc giáp Mỹ, phía Đông giáp vịnh Mexico, phía Đông Nam giáp biển Caribe, phía Nam giáp Belizze và Guatemala, phía Tây giáp Thái Bình Dương.
 
- Diện tích: 1.972.550km2.
 
- Khí hậu: Khí hậu thay đổi từ nhiệt đới đến khí hậu sa mạc.
 
- Dân số: 111.212.000 (con số ước lượng đến 2010)
 
- Dân tộc: Người mestizo (lai giữa người da đỏ và người Tây Ban Nha- 60%), người da đỏ (30%), người da trắng (9%), các dân tộc khác (1%).
 
- Hành chính: có tổng cộng 31 bang và 1 quận thuộc liên bang là thủ đô Mexico City.
 
- Đơn vị tiền tệ: Đồng peso Mexico (Mex$).
 
- Tôn giáo: Cơ đốc giáo (89%), Tin lành (6%).
 
- Ngôn ngữ chính thức: Tiếng Tây Ban Nha. Ngoài ra, tiếng Anh, tiếng Maya, Nahuati và một số thổ ngữ địa phương khác cũng được sử dụng.

+ Vị trí địa lý: Mexico là một quốc gia thuộc khu vực Bắc Mỹ. Về phía bắc, Mexico chia sẻ đường biên giới dài 3.141 km với Hoa Kỳ. Dòng sông Río Bravo del Norte (ở Hoa Kỳ gọi là Rio Grande) là biên giới tự nhiên kéo dài từ Ciudad Juárez về phía đông đến vịnh Mexico. Ngoài ra còn có một số đường phân giới tự nhiên hoặc nhân tạo khác từ Ciudad Juárez về phía tây đến bờ Thái Bình Dương. Về phía nam, Mexico chia sẻ chung đường biên giới dài 871 km với Guatemala và 251 km với Belize.
 
+ Diện tích: 1.972.550km2; đứng thứ 14 trên thế giới.
 
+ Địa hình: Đất nước Mexico có địa hình chủ yếu là đồi núi. Nước này có 3 dãy núi chính và đều nằm dọc theo đường bờ biển của Mexico. Trong đó Siera Madre Occidental là dãy núi dài nhất, kéo dài tới 5000 km theo dọc bờ biển phía tây giáp Thái Bình Dương của nước này. Ở bờ biển phía đông có dãy núi Siera Madre Oriental dài 1350 km và vùng bờ biển phía nam có dãy Sierra Madre de Sur dài 1200km. Nằm giữa những dãy núi này với đường bờ biển là các đồng bằng nhỏ và hẹp.
 
Cao nguyên Mexico chiếm một phần lớn diện tích trung tâm đất nước và nằm giữa hai dãy Siera Madrea Occidental và Siera Madre Oriental. Trong khi phía bắc cao nguyên Mexico có địa hình thấp hơn (trung bình khoảng 1100 m) với nhiều bồn địa thì phía nam cao nguyên địa hình lại cao hơn. Những thung lũng thuộc miền nam cao nguyên Mexico tập trung rất nhiều thành phố lớn như thành phố Mexico hay Guadalajara.
 
Mexico nằm trên một khu vực không ổn định, gần nơi tiếp giáp giữa hai địa mảng Cocos và Bắc Mỹ nền thường hay xảy ra những trận động đất và núi lửa phun trào. Ngọn núi lửa Orizaba (5636 m) là ngọn núi cao nhất tại Mexico và thứ ba tại Bắc Mỹ. Dãy núi lớn thứ ba tại Mexico là Sierra Nevada, hay được gọi là Vành đai núi lửa Mexico là một chuỗi các núi lửa chắn ngang đất nước Mexico theo chiều đông-tây. Dãy núi lớn thứ tư của Mexico là Sierra Madre del Sur nằm dọc theo bờ biển tây nam nước này.
 
 Mexico có khoảng 150 con sông nhưng lượng nước phân bố không đồng đều trên toàn bộ lãnh thổ. Phần nhiều các con sông lớn đều chảy về phía đông vào vịnh Mexico và biển Caribbean.
 
 + Khí hậu: Có thể nói, đường chí tuyến bắc đã phân chia lãnh thổ Mexico thành hai vùng khí hậu riêng biệt: nửa phía bắc chí tuyến có khí hậu ôn hòa còn nửa phía nam chí tuyến thì có điều kiện khí hậu phụ thuộc nhiều vào độ cao. Mexico là một đất nước có nhiều núi non trùng điệp và điều này đã khiến cho Mexico trở thành một trong những quốc gia có hệ thống khí hậu đa dạng nhất trên thế giới.
 
Ở nửa phía nam của đường chí tuyến, tại những vùng có độ cao không vượt quá 1000 m thì có khí hậu nhiệt đới nóng ẩm quanh năm, với nhiệt độ trung bình năm dao động trong khoảng 24 độC-28 độC, chênh lệch nhiệt độ giữa mùa hè và mùa đông không quá lớn, chỉ khoảng 5 độC. Trong khi đó, những vùng ở phía bắc đường chí tuyến của Mexico thì có nhiệt độ trung bình năm thấp hơn, vào khoảng 20 độ C-24độC với mùa hè nóng ẩm còn mùa đông thì lạnh và khô.
 
Thung lũng Mexico nằm ở phía nam đường chí tuyến là một khu vực tập trung nhiều khu vực đô thị lớn của đất nước, trong đó có thành phố Mexico. Khu vực này nằm ở độ cao trên 2.000m nên nhìn chung có khí hậu ôn hòa tương đối dễ chịu, nhiệt độ trung bình năm dao động trong khoảng 16độ-18 độC.
 
Nhiều vùng đất ở Mexico, đặc biệt là tại phía bắc đường chí tuyến thường có rất ít mưa, tạo nên một số vùng hoang mạc lớn tại đất nước này. Trong khi đó miền nam Mexico (đặc biệt là những vùng đồng bằng duyên hải như bán đảo Yucatan) thì lượng mưa thường đạt trên 2000 mm/năm.
 
+Tài nguyên: Dầu mỏ, bạc, đồng, vàng, chì, kẽm, khí tự nhiên, gỗ.
 

Từ thời cổ đại, trên lãnh thổ Mexico đã có nhiều bộ lạc Indian (da đỏ) với một nền văn minh cao tồn tại, trong đó có vương quốc Aztec.
 
Trong những năm 1519-1521, quân Tây Ban Nha từng bước xâm chiếm đế chế Aztec. Năm 1522, Tây Ban Nha thống trị Mexico.
 
Ngày 16/9/1810, dưới sự lãnh đạo của Miguel Hidalgo, nhân dân Mexico đã vùng lên chống lại sự xâm lược của thực dân Tây Ban Nha.
 
Năm 1821, Mexico giành được độc lập.
 
Từ năm 1846 đến năm 1848, Mỹ gây sức ép rồi sau đó tiến hành chiến tranh với Mexico, thôn tính hơn một nửa lãnh thổ Mexico, ngày nay là các bang: California, Texas,  Arizona và New Mexico của Mỹ. Trong những năm 1910-1917, ở Mexico đã diễn ra cuộc cách mạng dân chủ. Hiến pháp năm 1917 được thông qua là một trong những hiến pháp dân chủ nhất ở châu Mỹ lúc đó.

- Thể chế chính trị: Cộng hòa, theo chế độ Tổng thống
 
- Hiến pháp: 5/2/1917
 
- Cơ quan lập pháp: Quốc hội hai viện gồm Thượng viện (128 ghế, 96 ghế được bầu theo bầu cử phổ thông nhiệm kỳ 6 năm, 32 ghế được phân bổ theo số phiếu bầu của mỗi đảng) và Hạ viện (500 ghế, trong đó 300 ghế được bầu trực tiếp theo bầu cử phổ thông nhiệm kỳ 3 năm, 200 ghế còn lại được phân bổ theo số phiếu bầu của mỗi đảng- nhiệm kỳ 3 năm)
 
- Cơ quan hành pháp:
 
Người đứng đầu nhà nước và chính phủ: Tổng thống
 
Bầu cử: Tổng thống được bầu theo bầu cử phổ thông với nhiệm kỳ 6 năm.
 
- Cơ quan tư pháp: Tòa án tối cao, các thẩm phán do Tổng thống bổ nhiệm với sự nhất trí của Thượng viện
 
- Chế độ bầu cử: Từ 18 tuổi trở lên, phổ thông đầu phiếu và bắt buộc.
 
- Các đảng phái lớn: Đảng Cách mạng thể chế (PRI); Đảng hành động quốc gia (PAN), Đảng Cách mạng dân chủ (PRD); Đảng Sinh thái học xanh Mêhicô (PVEM); Đảng Công nhân (PT); v.v..

Mexico có nguồn tài nguyên phong phú, đứng đầu thế giới về khai thác bạc, thứ 5 về khai thác dầu lửa và khí đốt (hằng năm Mexico thu khoảng 7 tỷ USD do bán dầu mỏ và khí đốt). Du lịch cũng là ngành mũi nhọn, bình quân hằng năm thu về 6 tỷ USD. Kinh tế Mexico tuy phát triển, nhưng nhìn chung vẫn còn phụ thuộc vào nước ngoài, nhất là Mỹ.
 
Từ cuối năm 2008, Mexico chịu ảnh hưởng suy thoái kinh tế toàn cầu, dẫn đến tăng trưởng thấp, thất nghiệp tăng. Năm 2009, tăng trưởng kinh tế là - 6,5%; tỷ lệ thất nghiệp là 5,5%. Trước tình hình đó, Chính phủ Mexico đã có chủ trương điều chỉnh kinh tế kịp thời theo hướng mở rộng thị trường tự do. Nên trong 6 tháng đầu năm 2010, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Mexico tăng trưởng 5,9%, mức cao nhất trong vòng 10 năm qua.
 
*Công nghiệp: Tổng giá trị các sản phẩm công nghiệp chiếm 32,9% GDP, thu hút 23,4% lực lượng lao động.
 
 - Sản phẩm công nghiệp chính: thực phẩm và đồ uống, thuốc lá, hóa chất, sắt thép, dầu mỏ, khoáng sản, hàng dệt may, phương tiện giao thông, hàng tiêu dùng.
 
 Nông nghiệp: Tổng giá trị các sản phẩm nông nghiệp chiếm 4,3% GDP, thu hút 13,7% lực lượng lao động.
 
 - Sản phẩm nông nghiệp chính: ngô, lúa mì, đậu nành, gạo, bông, càphê, trái cây, cà chua, thịt bò, gia cầm, sản phẩm từ sữa, sản phẩm gỗ...
 
*Dịch vụ: Tổng giá trị lĩnh vực dịch vụ, du lịch chiếm 62,8% GDP, thu hút 62,9% lực lượng lao động.
 
*Xuất khẩu: 229,7 tỷ USD (năm 2009).
 
 - Các mặt hàng xuất khẩu chính: Hàng điện tử tiêu dùng, đầu thô, các sản phẩm dầu mỏ, bạc, cà phê, bông....
 
 - Các bạn hàng xuất khẩu chủ yếu: Mỹ (80,5%), Canada (36%), Đức (1,4%) (năm 2009).
 
*Nhập khẩu: 234,4 tỷ USD (năm 2009).
 
 - Các mặt hàng nhập khẩu chính: Các máy chế tác kim loại, các sản phẩm thép, máy nông nghiệp, thiết bị điện, phụ tùng ôtô cho dây chuyền lắp ráp, các phụ tùng sửa chữa ôtô, máy bay, các phụ tùng máy bay...
 
 - Các bạn hàng nhập khẩu chủ yếu: Mỹ (56,7%), Trung Quốc (9,35%), Hàn Quốc (5,21%) (năm 2009).

Văn hóa Mexico phản ánh sự phức tạp của lịch sử Mexico với sự hòa trộn nhiều yếu tố phức tạp về chủng tộc và văn hóa trên đất nước này. Hai nhân tố chính hình thành nên nền văn hóa Mexico là văn hóa của những thổ dân da đỏ bản địa và nền văn hóa Tây Ban Nha, được đưa vào Mexico trong 300 năm thuộc địa. Gần đây, những ảnh hưởng văn hóa đương đại đến từ Hoa Kỳ cũng tác động vào văn hóa Mexico.
 
+ Giáo dục: Giáo dục được miễn phí và bắt buộc trong 6 năm đầu. Trường đại học quốc gia Mexico là trường đại học rất danh tiếng. Việc tuyển chọn vào trường này rất chặt chẽ.
 
Tỷ lệ biết đọc biết viết là: 91%.
 
+ Âm nhạc của Mexico thể hiện sự đa dạng, phong phú về thể loại: từ những thể loại nhạc truyền thống như Mariachi, Banda, Norteño, Ranchera và Corridos cho đến những trào lưu âm nhạc hiện đại như pop, rock... với các bài hát được sáng tác bằng cả tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha. Âm nhạc cổ điển được biểu diễn bởi các dàn nhạc giao hưởng được tổ chức tại hầu hết các bang của đất nước để người dân có thể thưởng thức.
 
Mexico là thị trường âm nhạc lớn nhất khu vực Mỹ Latinh. Nước này đã xuất khẩu âm nhạc của mình ra nhiều nước Trung Mỹ, Nam Mỹ và châu Âu (đặc biệt là Tây Ban Nha) do có sự tương đồng ngôn ngữ. Những ca sĩ nổi tiếng nhất của Mexico là Thalía, Luis Miguel và Paulina Rubio; các nhóm nhạc lớn Café Tacuba, Molotov, RBD và Maná.
 
+ Nền văn học Mexico có nguồn gốc từ văn học của những cư dân bản địa Mesoamerica. Nhà thơ nổi tiếng nhất thời tiền thuộc địa là Netzahualcoyotl.
 
Nền văn học hiện đại của Mexico bị ảnh hưởng bởi các tư tưởng của thời kỳ thực dân Tây Ban Nha ở nước này. Các nhà văn, nhà thơ tiểu biểu trong thời kỳ thuộc địa gồm Juan Ruiz de Alarcón và Sor Juana Inés de la Cruz.
 
Các nhà văn nổi tiếng khác như Alfonso Reyes, José Joaquín Fernández de Lizardi, Ignacio Manuel Altamirano, Carlos Fuentes, Octavio Paz (đoạt giải Nobel), Renato Leduc, Carlos Monsiváis, Elena Poniatowska, Mariano Azuela ("Los de abajo") và Juan Rulfo ("Pedro Páramo").
 

Ẩm thực Mexico được biết đến với các món ăn phong phú, đầy màu sắc. Tìm hiểu ẩm thực Mexico là cơ hội để bạn “khám phá” thêm một kho tàng ẩm thực hấp dẫn.
 
 Món ăn của Mexico có sự khác nhau giữa các vùng do ảnh hưởng bởi tính chất khí hậu, địa lý và các tộc người khác nhau. Trong khi người ở miền Bắc thích ăn thịt bò, dê, đà điểu với món ăn đặc trưng là Arrachera - là các món thịt nướng, thì người miền Đông Nam chuộng các món rau và gà. Do tính chất địa lý, món ăn ở miền này cũng chịu ảnh hưởng đôi chút của cư dân vùng biển Caribe với các món tôm, cá… Món đặc trưng của họ là a la veracruzana, là sự kết hợp của cá chỉ vàng trộn lẫn với sốt cà chua
 
Hầu như mỗi vùng Mexico đều có phong cách ăn uống riêng. Ví dụ tại Yucatan, vị ngọt là gia vị được sử dụng nhiều, còn vùng Oaxacan nổi tiếng với món rau húng nghiền chung với thịt và ớt. Tại vùng Jalisco, được biết đến nhiều nhất là các món dê ăn kèm với sốt cà chua.
 
Ngày nay, người dân Mexico thường kết hợp một số món ăn của thế giới vào các món ăn của mình. Chẳng hạn món sushi được họ ăn kèm với các loại nước sốt chế biến từ xoài hoặc me. Họ cũng tìm cách đưa ẩm thực của mình ra thế giới bên ngoài. Đặc biệt tại nước láng giềng Mỹ, nhiều món ăn Mexico, từ món truyền thống đến món chế biến theo kiểu hiện đại, đã có mặt tại các nhà hàng ở Texas, Arizona, California… .

Mexico, đất nước ở Trung Mỹ có hơn 100 triệu dân được biết đến như một địa danh du lịch hấp dẫn du khách đến từ mọi miền thế giới. Đất nuớc này nổi tiếng bởi các khu nghỉ mát trên bờ biển trải dài cát trắng, thiên nhiên kỳ thú, những công trình kiến trúc cổ, di tích lịch sử in đậm dấu ấn thời gian, truyền thống văn hóa và lòng mến khách, đặc biệt là dịch vụ du lịch được thế giới công nhận.
 
Những thành tựu đạt được trong việc xây dựng đất nước thành một địa danh du lịch bền vững đã giúp Mexico giành được Giải thưởng du lịch thế giới năm 2001. Giải thưởng về du lịch tạo thêm động lực mới cho Mexico vạch kế hoạch phát triển du lịch thành ngành công nghiệp mạnh của đất nước.
 
Mexico có rất nhiều địa danh để du khách đến thăm quan và chiêm ngưỡng. Sau đây là một số địa danh mà du khách đến với Mexico không thể không ghé thăm:
 
 + Mexico City - thủ đô của Mexico và là một trong những thành phố lớn nhất thế giới. Tại Mexico City du khách sẽ viếng thăm những địa danh như: các bảo tàng cổ kính, đến ngắm những bức tranh sơn dầu trên tường ở Palacio Nacional, hay dự những bữa tiệc ngoài trời ở Zocalo. Tuyệt đối không nên lỡ dịp chụp ảnh dưới chân các kim tự tháp lớn Teotihuacan và nhìn lại quá khứ ngày Mexico còn là thuộc địa ở Bảo tàng Puepla.
 
Quảng trường của người Aztec trước đây nay là quảng trường hiến pháp ở trung tâm thành phố. Phía tây là cung quốc gia nổi tiếng, phủ tổng thống, bộ quốc phòng, bộ tài chính, viện bảo tàng quốc gia Mexico. Ở cửa chính trung tâm treo một chiếc “chuông tự đường”, là chuông mà người anh hùng Hidago (người đã lãnh đạo nhân dân Mexico đấu tranh chống lại sự thống trị của thực dân Tây Ban Nha) đã đánh lên. Ở phía tây quảng trường là khu công nghiệp chính của thành phố Mexico. Phía bắc có một giáo đường lớn, do người Aztec xây dựng từ đống đổ nát.+ Cancun: bãi biển vùng Caribe đẹp thơ mộng thu hút hàng triệu khách du lịch tới thăm.
 
 + Los Cabos: một tụ điểm của những tương phản điển hình của thế giới với những bãi biển đẹp xanh ngắt một màu với những dải cát trắng mịn.
 
 + Puerto Vallarta là thành phố ven biển trải dài theo vịnh Banderas bên bờ Thái Bình Dương. Đây là thành phố lớn thứ 5 của Mexico. Nơi đây được thiên nhiên ưu ái với những bãi biển thiên nhiên trải dài đẹp như mơ.

Ngày 16 tháng 9 là ngày México giành được độc lập từ tay người Tây Ban Nha năm 1821 và được coi là một ngày lễ chính thức của đất nước. Bên cạnh những ngày lễ thông thường trên khắp thế giới như Năm mới, Giáng Sinh, mỗi thành phố, trị trấn hay các làng quê của México đều có những lễ hội thường niên của riêng mình để tưởng nhớ vị thánh bảo trợ cho địa phương họ.
 
Ngày Vong hồn (Día de los Muertos trong tiếng Tây Ban Nha) được tổ chức vào hai ngày đầu tiên của tháng 11 là một dịp lễ hội khá đặc sắc của Mexico. Trong ngày này, người dân México thường sum họp gia đình, đi thăm mộ để tưởng niệm người thân và bạn bè đã mất. Trong ngày lễ này, các cửa hàng ở México thường trang trí sặc sỡ những hình đầu lâu làm bằng đường và những catrina (bộ xương mặc trang phục người phụ nữ).